Ladki Bahin Yojana Update: लाडकी बहीण योजनेविषयी राज्यभरात सुरू असलेल्या चर्चेला आणखी वेग आला आहे. कारण, नुकत्याच सुरू झालेल्या अनिवार्य केवायसी प्रक्रियेत मोठा घोटाळा उघडकीस आला आहे. अनेक महिलांनी स्वतः पात्र नसतानाही योजनेचा लाभ घेतल्याचे प्रशासनाच्या लक्षात आले असून तब्बल ७.५ लाख अर्ज बाद करण्यात आले आहेत. गावागावात, चौकाचौकात आता या निर्णयामुळे महिलांमध्ये चिंता आणि अस्वस्थता पसरली आहे.
केवायसीने उघड केलं ‘कडक वास्तव’
सरकारने सांगितलेल्या केवायसी प्रक्रियेमुळे खरी पात्रता तपासणी सुरू झाली. पण या तपासणीत जे निष्पन्न झाले, ते धक्कादायकच होते. अनेक महिलांनी उत्पन्न मर्यादा, वयोमर्यादा आणि इतर आवश्यक निकष बाजूला ठेवूनही योजनेचे पैसे घेतल्याचे समोर आले. जणू काही “नाव टाका आणि पैसे मिळवा” अशीच परिस्थिती गेल्या काही महिन्यांत तयार झाल्याचे प्रशासनाला आढळले. त्यामुळे केवायसी करताना सॉफ्टवेअरमध्ये अशी यंत्रणा बसवण्यात आली की, पात्र नसलेल्या व्यक्तीचा अर्ज लगेच बाद होईल.
५ लाख महिलांचे उत्पन्न निकषापलीकडे
लाडकी बहीण योजनेचा पहिला आणि सर्वात महत्त्वाचा निकष — कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न २.५ लाखांपेक्षा कमी असणे. मात्र केवायसी प्रक्रियेत उघड झाले की ५ लाख महिलांचे उत्पन्न यापेक्षा अधिक आहे. अनेकांनी मुद्दाम कमी उत्पन्न दाखवले, तर काहींनी कागदपत्रे अपडेट न केल्याने ही चूक झाली. गावातील काही बहिणी म्हणत आहेत, “आम्हाला कोण सांगणार की उत्पन्न इतकं दाखवलं तर पैसे मिळणार नाहीत? एजंटने सांगितलं म्हणून अर्ज भरला.” पण शासनाने आता स्पष्ट केले आहे — उत्पन्न निकष ओलांडला की लाभ संपला.
वयोमर्यादा न पाळणाऱ्या १.५ लाख महिलांनाही बाहेरचा रस्ता
लाडकी बहीण योजनेत २१ ते ६५ वर्षे वयोगटातील महिलांनाच पैसे मिळतात. मात्र, केवायसी दरम्यान दिसून आले की अनेक महिलांचे वय या चौकटीबाहेर आहे. परिणामी १.५ लाख महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे. काही जणींचे वय कमी नोंदवले गेले होते, तर काहींचे जास्त; पण आता सॉफ्टवेअर वयाशी संबंधित सर्व माहिती आधारशी लिंक करून आपोआप सत्यापित करत आहे. त्यामुळे चुकीची माहिती लपवणे शक्यच नाही. Ladki Bahin Yojana Update
दर महिन्याला १०–१२ लाख अर्ज बाद – का?
हे ऐकून अनेकांना धक्का बसतो, पण हा आकडा खराच आहे. जसे-जसे केवायसी कठोर होत आहे, तसतसे रोजचे अपात्र लाभार्थी समोर येत आहेत. सिस्टममध्ये बसवलेल्या नवीन फिल्टरमुळे दर महिन्याला १० ते १२ लाख महिलांचे अर्ज बाद केले जात आहेत. सरकारी अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार — “योजना सुरू केली तेव्हा उद्देश होता गरीब भगिनींना आधार देण्याचा. पण मोठ्या प्रमाणावर गैरवापर लक्षात आल्यानंतर नियम कडक करणे भाग पडले.”
याचा फटका कुणाला बसणार?
- ज्यांचे उत्पन्न २.५ लाखांपेक्षा अधिक आहे
- ज्यांचे वय २१–६५ या श्रेणीत बसत नाही
- ज्यांनी चुकीची माहिती भरली
- ज्यांचे डॉक्युमेंट mismatched आहेत
- ज्यांनी केवायसी अजून पूर्ण केली नाही
या सर्व महिलांना योजनेतून वगळले जाण्याची शक्यता अधिक आहे.
सामान्य बहिणींची चिंता – “आमचा हप्ता थांबू नये”
तळागाळातील हजारो पात्र बहिणी मात्र प्रामाणिकपणे एकच प्रश्न विचारत आहेत – “आम्ही पात्र आहोत, मग आमचा हप्ता थांबणार नाही ना?” सरकारचा दावा असा आहे की, “पात्र बहिणींना हप्ता नियमित मिळत राहील. फक्त अपात्रांना वगळले जात आहे.” पण तरीही अनेक महिलांना शंका आहे. कारण सिस्टीममध्ये छोटीशी चूक झाली तरी अर्ज बाद होतो.
लाडकी बहीण योजना ही एक संवेदनशील आणि मोठ्या प्रमाणावर लाभ देणारी योजना आहे. म्हणूनच सरकारनं नियम कठोर करून साफ-सफाई सुरू केली आहे. ७.५ लाख महिलांच्या अर्ज बाद होण्यामागे एकच गोष्ट स्पष्ट होते योजना जितकी मोठी, तितका तिचा गैरवापरही मोठा! पण साध्या, गरजू, खऱ्या पात्र बहिणींनी घाबरण्याचे काहीच कारण नाही. केवायसी नीट करा, डॉक्युमेंट्स अपडेट ठेवा, आणि तुमचा हप्ता वेळेत मिळत राहील.