Surat Chennai Expressway : सुरत–चेन्नई या देशातील अत्यंत महत्त्वाच्या आणि मोठ्या मानल्या जाणाऱ्या महामार्ग प्रकल्पाबाबत गेल्या काही महिन्यांपासून लोकांच्या मनात अनेक शंका, चर्चा, अपेक्षा यांचं वादळ चालू होतं. भारतमाला प्रकल्प रद्द झाल्यापासून हा मोठा मार्ग जणू थांबलेलाच वाटत होता. नकाशावर रेषा काढल्या, आकडे सांगितले, आश्वासनं दिली; पण प्रत्यक्षात काम पुढे सरकावं तसं झालंच नाही. महाराष्ट्रातील लोक तर या मार्गाची वाट बघत होते कारण हा महामार्ग एकदा पूर्ण झाला तर उत्तर भारतातून येणारा मालवहनाचा मोठा ताण मुंबई–पुणे रस्त्यावरून हलणार होता. पण प्रकल्पाचा खर्च वाढला, मंत्रालयानं निधी देण्यास असमर्थता दाखवली, आणि सगळं जणू एका शून्यात अडकून बसलं. Surat Chennai Expressway
मात्र आता परिस्थिती बदलू लागल्याची चाहूल स्पष्ट ऐकू येतेय. कारण केंद्र सरकारनं या मार्गातील अतिशय महत्त्वाचा नाशिक ते अक्कलकोट (२२२ किमी) हा टप्पा BOT बांधा, चालवा आणि हस्तांतरित करा या तत्त्वावर तयार करण्याचा निर्णय पुढे ढकलून न ठेवता थेट मंत्रिमंडळापुढे ठेवला आहे. या प्रस्तावाला मंजुरी मिळण्याची शक्यता प्रचंड असल्याचं सूत्रांचं म्हणणं आहे, आणि मंजुरी मिळताच २०२६ च्या नोव्हेंबरमध्ये प्रत्यक्ष काम सुरू होईल अशी माहितीही समोर आली आहे.
या महामार्गाचा तुकडा महाराष्ट्रासाठी फक्त रस्ता नाहीतर अनेक जिल्ह्यांना एक नवा श्वास देणारी संधी आहे. कर्नाटक आणि आंध्रप्रदेशात काम भरभराटीनं सुरू असताना, आपल्या राज्यात मात्र जमीन संपादनाच्या अडचणी, लोकांच्या तक्रारी, आणि कागदोपत्री अडथळ्यांमुळे काम ठप्प पडलं होतं. सोलापूर व अक्कलकोट परिसरात जवळपास ७० टक्क्यांपेक्षा जास्त भूसंपादन पूर्ण झालंय, अनेकांना त्यांचा मोबदला मिळालाय, तर काही भागात अंतिम कागदपत्राची वाट बघणं बाकी आहे. पण धाराशिव आणि अहिल्यानगरमध्ये प्रक्रिया अजून मंद गतीनं सुरू असल्याचं प्रकल्पातील अधिकाऱ्यांनी मान्य केलंय.
राष्ट्रीय महामार्ग विभागाचे प्रकल्प संचालक स्वप्नील कासार यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, नाशिक–अक्कलकोट टप्प्याच्या मंजुरीची प्रक्रिया शेवटच्या टप्प्यात आहे आणि मार्च २०२६ पर्यंत त्याला हिरवा कंदील मिळू शकतो. त्यानंतर सगळं सुरळीत झालं तर त्याच वर्षाच्या शेवटी मशीनरींचा आवाज, भूमिपूजनाची धांदल आणि प्रत्यक्ष कामाची धडाडी सर्वत्र दिसू लागेल.
या २२२ किमी लांबीच्या टप्प्यासाठी अंदाजे २ हजार कोटी रुपयांचा खर्च अपेक्षित आहे. हा टप्पा सोलापूर विभागाकडे सोपवण्यात आला असून, बाह्यवळण मार्गाच्या निर्णयाची प्रतीक्षा अजून कायम आहे. भारतमाला बंद झाल्यानंतर हा संपूर्ण महामार्गच अडचणीत गेला असं वाटत होतं, पण BOT मॉडेलमुळे आता कामाला नवी दिशा आणि नवा विश्वास मिळत असल्याचं जाणवतंय.
लोकांच्या दैनंदिन आयुष्यात, व्यापाऱ्यांच्या वेगवान वाहतुकीत, आणि राज्याच्या आर्थिक शक्यतांमध्ये हा मार्ग बदल घडवू शकतो. अनेक वर्षांपासून कागदावर अडकून बसलेला प्रकल्प आता प्रत्यक्ष वास्तवात उतरण्याची वेळ जवळ आलीय हीच मोठी दिलासादायक बाब आहे. आणि म्हणूनच या महामार्गाकडे नुसताच विकासाचा मार्ग म्हणून नाही, तर अनेकांच्या अपेक्षांचा, भविष्यातल्या संधींचा आणि राज्याच्या प्रगतीचा एक जोडलेला धागा म्हणून पाहिलं जात आहे.